Forensics & Criminology

Η εφαρμογή της Νομικής Επιστήμης στον τομέα των Forensics & Criminology, αποκτά σήμερα ιδιαίτερη σημασία.

Νέες μέθοδοι, νέες τεχνικές πολλές φορές ιδιαίτερα επεμβατικές στο άτομο ως προσωπικότητα, προσφέρουν πιο αξιόπιστα εργαλεία στην μάχη για την αντιμετώπιση του εγκλήματος.

Ο συγκεκριμένος τομέας εξειδίκευσης λοιπόν, περιλαμβάνει τη σωστή κατανόηση, μελέτη και ανάγνωση αυτών των εργαστηριακών και όχι μόνο αποτελεσμάτων είτε αφορούν αναλύσεις D.N.A, αναλύσεις δακτυλικών αποτυπωμάτων, βαλλιστικών ερευνών.

Μόνο η γνώση και κατανόηση των σύγχρονων αυτών μεθόδων έρευνας και αποτελεσμάτων μπορεί να οδηγήσει στην αποτελεσματική υπεράσπιση του κατηγορουμένου πριν αλλά και κατά τη διάρκεια ενός δικαστικού αγώνα.

Από την άλλη όμως οι νέες αυτές μέθοδοι με δεδομένο ότι προσβάλουν την ίδια του προσωπικότητα του ατόμου, δεν μπορεί και δεν πρέπει να ασκούνται με οποιοδήποτε τρόπο, μέσο και με οποιοδήποτε τίμημα.

Η νομολογία των Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων καθορίζει συγκεκριμένα και αυστηρά πλαίσια άσκησης αυτών, η γνώση της οποίας είναι απαραίτητη για την επιτυχή προάσπιση των δικαιωμάτων των πολιτών.

Ο Κωνσταντίνος Χατζούλας είναι από τους πρώτους και από τους ελάχιστους μέχρι σήμερα ειδικά εκπαιδευμένους Έλληνες στο τομέα αυτό, μετεκπαιδευθείς στο μοναδικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα forensics για δικηγόρους στην Ευρώπη (Ολλανδία – Maastricht University).

Ποια είναι η χρησιμότητα του DNA στη νομική επιστήμη;

Η ανάλυση του DNA ή αλλιώς η γενετική ταυτότητα κάθε ατόμου, αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο σε διάφορους τομείς του Δικαίου. Από ζητήματα αναγνώρισης πατρότητας μέχρι και την εξιχνίαση εγκλημάτων, το DNA αποτελεί ένα θεμελιώδες αποδεικτικό μέσο. Δεν έχει άλλωστε χαρακτηριστεί τυχαία από τους ειδικούς της επιστήμης σαν «Χρυσός Κανόνας», δεδομένης της ακρίβειας και της αποτελεσματικότητας των αποτελεσμάτων του.

Ποιος ο ρόλος του ειδικευμένου Δικηγόρου στο συγκεκριμένο τομέα;

Το DNA δεδομένης της αξιοπιστίας των αποτελεσμάτων του, προϋποθέτει την αυστηρή τήρηση των ευρωπαϊκών προδιαγραφών από την συλλογή του υλικού, την ανάλυσή του, αλλά και την ερμηνεία των αποτελεσμάτων του. Ένας δικηγόρος ειδικευμένος στο συγκεκριμένο τομέα, είναι σε θέση να αντιλαμβάνεται καθ’όλη τη διάρκεια της ανωτέρω διαδικασίας πιθανά λάθη και παραλείψεις των αρμοδίων αρχών και να λειτουργεί έτσι ως θεματοφύλακας των δικαιωμάτων των εντολέων του. Επίσης δεδομένης της ιδιαίτερα επεμβατικής φύσης του μέτρου της συλλογής DNA από κάποιον ύποπτο στην σωματική του ακεραιότητα και στην προσωπικότητά του, ο δικηγόρος είναι σε θέση να προασπίσει με το πλέον αποτελεσματικό τρόπο τα θεμελιώδη δικαιώματά του. Τέλος κατά την αποδεικτική διαδικασία στην οποία λαμβάνει χώρα και η ερμηνεία των αποτελεσμάτων του DNA, ο δικηγόρος γνωρίζοντας σημαντικές τεχνικές λεπτομέρειες είναι σε θέση να απευθύνει καίριες ερωτήσεις στους πραγματογνώμονες, με σκοπό την αποτελεσματικότερη προάσπιση του εντολέα του.

Είναι το DNA αλάνθαστο;

Εφόσον η όλη διαδικασία ολοκληρωθεί με την αυστηρή τήρηση των πρωτοκόλλων που έχουν συνταχθεί για αυτό το σκοπό, η πληροφορία που δίδεται μέσω του DNA θεωρείται αξιόπιστη. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι μόνη αυτή η πληροφορία πρέπει να θεωρείται αρκετή για την καταδίκη ή αθώωση ενός κατηγορουμένου. Το DNA το μόνο που μας δίνει με αξιοπιστία είναι η ύπαρξη ή η ανυπαρξία ενός ατόμου σε μία δεδομένη χρονική στιγμή, σε έναν συγκεκριμένο τόπο. Αποτελεί με άλλα λόγια ένα (σημαντικό βεβαίως) αποδεικτικό μέσο το οποίο πρέπει να λειτουργεί συνδυαστικά με τα υπόλοιπα αποδεικτικά μέσα κατά το σχηματισμό της δικανικής κρίσης.

Το DNA χρησιμοποιείται μόνο για την ενοχή ενός κατηγορουμένου;

Αντιθέτως. Το DNA χρησιμοποιείται πρωτίστως όχι για την ενοχή του κατηγορουμένου, αλλά για την αθώωσή του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το πρόγραμμα INNOCENCE PROJECT που λειτουργεί στην Αμερική, χάρις στο οποίο υποθέσεις ατόμων δικασθέντων στο παρελθόν (όταν το DNA δεν χρησιμοποιείτο ως αποδεικτικό μέσο) επανεξετάζονται, και οι τότε -αδίκως καταδικασθέντες- αποφυλακίζονται συνεπεία των αποτελεσμάτων της εξέτασης DNA.

Ο Δικηγόρος είναι σε θέση να αντικαταστήσει τους ειδικούς του συγκεκριμένου τομέα πραγματογνώμονες;

Ο δικηγόρος, όπως είναι φυσικό, δεν κατέχει το σύνολο των απαραίτητων τεχνικών και ουσιαστικών γνώσεων του συγκεκριμένου τομέα, και συνεπώς σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει το ρόλο του πραγματογνώμονα. Ένας έμπειρος όμως και εξειδικευμένος δικηγόρος είναι σε θέση να συνεργαστεί αρμονικά και να συνδράμει τον πραγματογμώμονα προς όφελος του πελάτη του.